Jan Bodakowski
Grabarka serce polskiego prawosławia
Święta Góra Grabarka na Podlasiu to serce polskiego prawosławia. Jej historia zaczęła się w 1710 roku. Prawosławni by wyprosić bu Boga ochronę przed epidemią cholery (która powodowała liczne zgony i wyludnianie się okolic), idąc za rada starca, który miał proroczy sen, zaczęli na wzgórzu ustawiać krzyże, obmywać się i pić wodę z źródełka. Pobożność uchroniła przed chorobą 10.000 osób. Od tego czasu Grabarka stała się celem wielu pielgrzymek.
Cerkiew pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego to główna świątynia na Grabarce. Znajduje się w miejscu pierwszej kapliczki. Cerkiew została wybudowana w 1789 roku. W 1895 została rozbudowana. W latach siedemdziesiątych XX wieku wykonano nowe polichromie. Niestety w nocy z 12 na 13 lipca 1990 cerkiew została podpalona i spłonęła doszczętnie. Cerkiew jako murowaną odbudowano i powiększona w 1998 roku.
Drugą cerkwią w kompleksie jest drewniana cerkiew ikony Matki Bożej „wszystkich strapionych radość”. Została ona wyświęcona w 1956. Trzecia cerkiew w klasztorze to cerkiew domowa Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny. Powstała ona w 1988. Druga i trzecia cerkiew są niedostępne dla pielgrzymów.
W klasztorze szczególnym kultem otoczona jest kopia cudotwórczej Iwierskiej Ikony Bogurodzicy napisana w monasterze św. Mikołaja Burazery na Świętej Górze Atos. W 1947 powstał na górze prawosławny żeński klasztor św. Marty i Marii. Dziś na terenie klasztoru znajduje się dom opieki, dom gościny i sklepik z pamiątkami.
Przed wejściem na górę klasztorną znajduje się zadaszenie nad cudownym źródełkiem. Pielgrzymi piją wodę i obmywają nią chore części ciała. Na szczycie klasztornej górny znajdują się krzyże przyniesione przez pielgrzymów w różnych intencjach.
Jan Bodakowski